بررسی استراتژی های بازاریابی در موسسات غیرانتفاعی ایرانی( تحلیل موردی: تشکل خیرین مدرسه ساز و خیریه کهریزک)

در این تحقیق کیفی، به بررسی اصول مدیریت سازمانهای غیرانتفاعی و آمیخته بازاریابی خدمات با بهره گیری از روش مطالعه موردی، پرداخته شده است و طی آن به مطالعه و بررسی دو موسسه خیریه منتخب، حول چهار محور اصلی بازاریابی ( سیستم اطلاعاتی، سیستم تصمیم گیری، سیستم اجرایی و سیستم کنترل) می پردازد. پژوهشگر در ابتدا به مطالعه گزارشها و مستندات و آمار و اطلاعات موجود پرداخت. سپس با انجام مصاحبه های عمیق متعدد با مجموعه ای از مدیران ارشد و اجرایی و کارکنان دو موسسه خیریه مذکور و همچنین مدیران و کارکنان سازمان نوسازی مدارس و گروه بانوان نیکوکارکهریزک، نسبت به یافتن پاسخ برای سئوالات پژوهش اقدام کرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که در دو خیریه منتخب: 1- از سه جزء سیستم اطلاعاتی، تنها جزء سوم فعال است. هر دو خیریه با راه اندازی سامانه نیکوکاران، اطلاعات نیکوکاران مراجعه کننده برای ارائه کمک را به صورت روزانه و با جزئیات کامل ثبت می کنند تا از آن برای تقاضای کمک مجدد آتی و تهیه گزارشات برای مدیریت و آمارگیری استفاده شود. در عین حال تحقیقات برای شناخت دقیقتر خیران با لقوه و فعلی و بررسی سایرخیریه ها و شناخت محیطی که درآن فعالیت می کنند در هیچ کدام از دو موسسه مورد مطالعه انجام نمی شود. 2- در مورد سیستم تصمیم گیری در این دو خیریه: - هدفگذاری بلندمدت و برنامه ریزی برای جمع آوری کمک به صورت دقیق و مشخص وجود ندارد و تنها به پیش بینی های کلی اکتفا می گردد. - درباره آمیخته بازاریابی می توان گفت در خیریه کهریزک از عناصر خدمت، مکان، فرایند،کارکنان و شواهد فیزیکی به طور مناسب استفاده می شود و درباره عناصر قیمت، ترفیع نقاط ضعفی وجود دارد. در تشکل خیرین مدرسه ساز نیز، عناصر خدمت، فرایند، مکان و شواهد فیزیکی به صورت مناسب اجرا می شوند اما درباره عناصر کارکنان، قیمت و ترفیع ضعف دارند. - در خیریه کهریزک سیستم بودجه بندی و زمانبندی وجود دارد، واحدهای مختلف باید سالیانه برنامه های مالی شان را برای بررسی و کنترل به واحد مالی ارائه کنند. ولی در تشکل خیرین مدرسه ساز برنامه و بودجه ای وجود ندارد. * سیستم اجرایی این دو خیریه نیز متفاوت از هم عمل کرده اند. خیریه کهریزک دارای سیستم اجرایی ساختار یافته و منظم است، اما در تشکل خیرین مدرسه ساز سیستم اجرایی وجود ندارد. * درباره سیستم کنترلی این دو خیریه باید گفت از آنجا که خیریه کهریزک دارای سیستم اجرایی و بودجه بندی منظم است، سیستم کنترلی آن نیز خوب عمل می کند. اما در تشکل خیرین مدرسه ساز به دلیل عدم وجود سیستم اجرایی، سیستم کنترلی نیز معنای زیادی پیدا نمی کند. 3- براساس مصاحبه های انجام شده می توان گفت که از دلائل اصلی موفقیت این دو خیریه در جذب منابع ما لی، مدیران و هیئت مدیره این دو خیریه هستند که با پشتکار و انگیزه فراوان در جلب اعتماد خیران موفق عمل کرده اند. ضمنا به نظر می رسد چنانچه نظام مدیریت این خیریه ها ارتقاء یافته و شیوه های مدیریت نوین بخصوص در زمینه بازاریابی به کار گرفته شود، امکان افزایش موفقیت آنها در جذب منابع و به تبع آن ارائه خدمات به مراتب بیشتر از آنچه که در حال حاضر صورت می گیرد فراهم خواهد گردید.